Co wolno i czego nie wolno robić po IVF?
Czas po zaprzestaniu leczenia metodą IVF jest dla każdej z pacjentek nadzwyczajnie emocjonujący i jednocześnie stresujący. Z jednej strony z nadzieją czekają one na dokonanie się małego cudu w ich brzuszku, przy czym w podświadomości pojawia się pytanie: A co jeżeli … ? Z zamiarem zrobienia wszystkiego, aby zwiększyć szanse poczęcia i jednocześnie nieuszkodzenia potencjalnego płodu, poszukują odpowiedzi na nasuwające się im pytania: Można konsumować wszystkie artykuły spożywcze, jak dotychczas? Trzeba zrezygnować z picia kawy? No i co z uprawianiem seksu? Na te i wiele innych zapytań odpowiada Pani doktor MUDr. Katarína Balasičová, PhD.
- Czy po procedurze IVF można pić alkohol, kawę lub palić wyroby tytoniowe?
Każda pacjentka po sztucznym zapłodnieniu powinna się zachowywać tak, jakby była w ciąży. Oznacza to, że alkohol, wyroby tytoniowe i narkotyki należy kategorycznie wykluczyć. Negatywny wpływ kawy na ciążę dotychczas nie został naukowo dowiedziony, jednakże zalecamy picie maksymalnie dwóch filiżanek kawy dziennie. W razie, kiedy nie można nagle odstawić kofeiny, proszę spróbować stopniowo przejść na wyroby bezkofeinowe.
- Czy istnieją takie kategorie pokarmów, których po procedurze IVF należy unikać?
Ogólnie rzecz biorąc zaleca się przestrzeganie zdrowego stylu życia. Oczywiście, jeśli ciąża została potwierdzona, należy unikać spożywania pokarmów, które nie są zalecane podczas ciąży – na przykład konkretnych serów pleśniowych, owoców morza, wyrobów wędzonych, itp. W sytuacji braku definitywnego potwierdzenia poczęcia, w zasadzie nie są jednoznacznie zakazane żadne konkretne pokarmy. Rzeczą ważną jest zdrowa dieta i przestrzeganie równowagi w spożywaniu białek, tłuszczów i cukrów, konsumowanie potraw zawierających witaminy, kwas foliowy oraz utrzymywanie stałej masy ciała.
- Czy po IVF można być seksualnie aktywnym?
Z powodu powiększonych jajników pod koniec okresu stymulacji hormonalnej niektórym pacjentkom nie zalecamy kontaktów płciowych. Jednak, jeżeli sytuacja tego wymaga, stosunek płciowy musi być delikatny, oszczędny tak, aby nie doszło do żadnych uszkodzeń. Zdecydowanie należy unikać aktywności seksualnej w czasie planowanego pobierania komórek jajowych albo wprowadzania zarodka. Zatem odbywanie stosunków płciowych zaleca się dopiero po upływie pewnego czasu od już zrealizowanych zabiegów. Dodatkowo, tylko wtedy, kiedy kondycja fizyczna i psychiczna jest w normie.
- Czy zabrudzenie bielizny osobistej krwią je rzeczą normalną po IVF?
Zabrudzenie takie może się pojawić w okresie przed zbliżającą się menstruacją, lub przed pobraniem hormonu ciążowego HCG. Pomimo tego, że w zasadzie krwawienie jest sygnałem tego, iż proces IVF nie zakończył się pomyślnie i w sposób naturalny rozpoczyna się menstruacja, nie musi to być zawsze regułą. Nawet w przypadku zaistnienia ciąży może pojawić się słabsze krwawienie lub zabrudzanie. W każdym razie pojawienie się krwawienia u kobiety ciężarnej musi być skonsultowane i zbadane przez lekarza w Centrum Reprodukcji Wspomaganej lub ginekologa rejonowego.
- Czy po IVF można latać samolotem?
W związku z podróżą samolotem należy uwzględnić kilka czynników, które będą oddziaływać na kobietę – wystawienie organizmu na promieniowanie, zmiana wysokości nad poziomem morza lub wahania ciśnienia. Po procedurze IVF zalecamy, aby unikać głównie długich lotów, ponieważ często może to prowadzić do komplikacji ciąży, a nawet do poronienia spontanicznego. W podobny sposób radzimy pacjentkom, aby w okresie po IVF nie planowały urlopu czy podróży służbowej, połączonej nawet z krótkim przelotem samolotem. Organizowanie lotów samolotem po Europie nie stanowi dziś wielkiego problemu zatem, jeżeli nie jest to niezbędne, lot należy raczej odłożyć na później, idealnie na drugi trymestr ciąży.
- Czy po IVF można korzystać z sauny, wchodzić do basenu czy zażywać kąpieli?
W okresie trwania stymulacji hormonalnej jednoznacznie zalecamy unikania pobytu w saunie lub stosowania gorących kąpieli prowadzących do przegrzewania całego organizmu. Z drugiej stronie pływanie w basenie nie jest kategorycznie zabronione, lecz jedynie w takim przypadku, kiedy wcześniej wystąpiły infekcje. Definitywnie nie wolno korzystać z basenów w okresie tuż po pobraniu komórek jajowych lub po wprowadzeniu zarodka.
- Czy po IVF można aktywnie uprawiać sport?
Należy pamiętać, że po stymulacji hormonalnej jajniki są powiększone i podrażnione. W związku z tym, żeby nie doszło do mechanicznego uszkodzenia jajników, zdecydowanie nie zaleca się zwiększonego wysiłku fizycznego. Ze sportów należy więc na pewien czas zrezygnować z biegania, skakania, ćwiczeń aerobiku czy podnoszenia cięższych przedmiotów. Trzeba unikać gwałtownych zmian kierunku ruchu. Urlop nad morzem lub w górach lepiej przełożyć na czas po upływie okresu stymulacji hormonalnej. Nawet wycieczkę pieszą w Tatrach należy zaliczyć do kategorii wysiłku fizycznego, mogącego zaszkodzić po niedawno przebytej procedurze IVF. Jednakże nie wolno rezygnować z ruchu, gdyż delikatne ćwiczenia fizyczne, joga czy lekkie, odbywane bez większego wysiłku spacery, nie powinny zaszkodzić.
- Czy po IVF można wykonywać typowe prace w domu?
Podobnie jak w przypadku aktywności sportowej, także podczas wykonywania prac w domu należy unikać wysiłku fizycznego. Z tego powodu trzeba na siebie uważać i wykonywać tylko te najpotrzebniejsze i najprostsze prace domowe. Nie wolno zapominać o rękawicach ochronnych.
- Czy po IVF można się opalać na słońcu lub w solarium?
Obowiązuje zasada, że po IVF należy unikać opalania się na słońcu lub w solarium. Zwyczajowe opalanie się i leżenie na plaży nie jest zalecane po stymulacji hormonalnej lub podczas ciąży. Grozi to przegrzaniem organizmu i dehydratacją; u niektórych uczulonych kobiet mogą się pojawiać plamy pigmentowe. Jeżeli nie można uniknąć przebywania na słońcu, to zalecamy przynajmniej noszenie przewiewnej odzieży, kapelusza, ochronnych okularów przeciwsłonecznych oraz stosowania kremów z filtrem UV. Każdej pacjentce, która ma zamiar poddać się stymulacji hormonalnej, pobraniu komórek jajowych i w dalszej kolejności przeniesieniu zarodka, zalecamy, aby w tym czasie nie planowała urlopu w cieplejszym klimacie, nad morzem itp., czy nawet „bardziej aktywnego” wypoczynku w połączeniu z turystyką lub innymi czynnościami sportowymi. Po IVF nie zaleca się korzystania z solarium.
- Czy po IVF można farbować włosy?
Nie istnieje jednoznaczna odpowiedź, lecz zalecamy kobietom, aby przynajmniej w pierwszym trymestrze ciąży nie farbowały sobie włosów. Z punktu widzenia kobiety dbającej o swój wygląd, najrozsądniejsze jest zatem ufarbowanie sobie włosów przed przystąpieniem do cyklu IVF, aby nie trzeba było we wczesnym stadium ciąży rozwiązywać tego problemu.
- Czy po IVF można być w kontakcie ze zwierzętami?
Zwierzęta chowane w domu, z którymi jesteśmy w codziennym kontakcie i które są pod stałą opieką weterynaryjną, nie stanowią zagrożenia. Nie zalecamy głaskania zwierząt obcych. W każdym razie nie trzeba ograniczać kontaktów z domowymi ulubieńcami.
- Na ile groźny jest kontakt z osobą chorującą na ospę wietrzną po przebyciu procedury IVF?
Każda kobieta, która w dzieciństwie przeszła ospę wietrzną nie musi mieć obaw związanych z takim kontaktem. W jej krwi znajdują się przeciwciała przeciw tej chorobie. Jeżeli jednak jest rzeczą pewną, że w dzieciństwie nie chorowałaś na ospę wietrzną, kontakt z osobą zarażoną nie powinien mieć miejsca przez cały okres po sztucznym zapłodnieniu i podczas ciąży.
